به مناسبت زادروز کاترین هپبورن - وبلاگ ساعت مچی

به گزارش وبلاگ ساعت مچی، فرانک کاپرا کارگردان بزرگ هالیوود یکبار گفت: بازیگران زن در عرصه سینما دو دسته اند: یکی بازیگران زن و دیگری کاترین هپبورن.

کاترین هپبورن با استعدادی تکاندهنده و تداومی فوق العاده بود که با بیش از پنج ده حضور در عرصه سینما و نمایش، به اسطورهٔ محبوب میلیونها تماشاگر بدل شد.

هپبورن با ربودن چهار جایزه اسکار هنوز هم رکورددار بازیگران زن در این زمینه است و در عین حال برای هشت جایزه دیگر هم نامزد شد که میان اولین و آخرین جوایز او 48 سال فاصله بود یعنی از 1933 تا 1981.

او اولین اسکار خود را برای شکوه صبحگاه دریافت کرد که در آن نقش دخترکی روستایی را بر عهده داشت که عالم نمایش نیویورک را قبضه می نماید. آخرین اسکار هپبورن هم برای دریاچه طلایی بود، درامی طنزآمیز که در آن در نقش زنی سالخورده را برای شکوه صبحگاه دریافت کرد که در آن نقش دخترکی روستای را بر عهده داشت که عالم نمایش نیویورک را قبضه می نماید. آخرین اسکار هپبورن هم برای دریاچه طلایی بود، درامی طنزآمیز که در آن در نقش زنی سالخورده را بازی می کرد که همراه با همسرش با سفر به شهر مادریشان و خاطرات جوانی می رفتند.

او سایر اسکارهایش را برای شیر در زمستان(1968) -الئونور آکوئیتنت و حدس بزن چه کسی برای شام می آید به دست آورد.

حدس بزن چه کسی برای شام می آید آخرین فیلم از نه فیلمی بود که در هپبورن در آنها با اسپنسرتریسی همبازی بود. خارج از سینما، این دو رابطه گرم و پرشوری داشتند که از زمان اولین فیلمشان زن سال در 1942 شروع شده بود.

شروع رابطه این دو مصادف بود با جدایی تریسی از همسرش، اما اسپنسرتریسی کی کاتولیک متعصب بود که به ممنوعیت طلاق اعتقاد داشت و با وجود آنکه او و هپبورن مدت 25 سال در کنار هم بودند اما هرگز با هم ازدواج نکردند یا حتی در انظار عمومی در کنار هم ظاهر نشدند. تریسی اندکی پس از خاتمه فیلمبرداری حدس بزن چه کسی برای شام می آید درگذشت.

در گذر سالها، نقشهای هپبورن از یک شخصیت شکسپیری در نمایش تاجر ونیزی و کلئوپاترا در آنتوانی و کلئوپاترا تا دختر کارگری به نام تریسی لورد در داستان فیلادلفیا متغیر بود.

هپبورن با بازی در فیلم/زندگینامه یوجین اونیل سفر طولانی روز به درون شب در 1962 ثابت کرد که یکی از بزرگترین بازیگران تراژدی دنیا است. او در این فیلم نقش ماری تیرون را بازی می کرد که بر اساس الگو گرفتن از مادر نویسنده خلق شده بود. به اعتقاد بسیاری از منتقدان، بازی در نقش این دختر معتاد و تحت فشار را می توان بهترین (به تصویر صفحه مراجعه گردد) نقش آفرینی عمر هپبورن قلمداد کرد.

بر خلاف بیشتر ستاره های دهه سی و چهل هالیوود بالا رفتن سن از ارزشهای هنری کار هپبورن نکاست. در واقع شاید بتوان گفت ارزش کار او به جای افت، ترقی کرد. هپبورن تا دهه هفتم عمر خود نقش مقابل ستاره های بزرگ را به عهده می گرفت و فیلمنامه های برتر را به خود اختصاص می داد.

شاید او هرگز طبق معیارهای هالیوود، مجذوب کننده و زیبا شمرده نمی شد، اما رمزی در خصوص او و سبک حضورت بر پرده سینما وجود داشت که علاقه مندانش را جادو می کرد. در عین حال او قادر بود طبیعی ترین حالت بازیگری درام و معنایی (درونی) را تجسم بخشد.

جرج کیوکر، کارگردان اولین فیلم کارنامه هپبورن، استعداد او را به سادگی و با شیوه خم شدن و برداشتن یک لیوان نوشیدنی از زمین دریافت.

به گفته کیوکر که در مقطعی پنجاه ساله چند فیلم هپبورن را کارگردانی کرد، او حساسیتی نسبت به دوربین داشت که در هیچ بازیگری به چشم نمی خورد. دیوید ا.سلزنیک تهیه کننده اولین فیلم هپبورن در 1932 هم وی را در یک از اولین صحنه های فیلمبرداری فوق العاده یافت.

تنسی ویلیامز پس از تماشای بازی هپبورن در بر داشت سینمایی از نمایشنامه ناگهان تابستان گذشته که یک نامزدی اسکار برایش به ارمغان آورد، او را رویای یک نمایشنامه نویس و یک بازیگر رویایی نامید.

کاترین هپبورن در مجموع در 42 فیلم بازی کرد. هواداران او بر سر آنکه کدام نقش آفرینی او بهترین کارش بوده اختلاف نظر دارند. سفر طولانی روز به درون شب، چهار فیلمی که وی برایش اسکار برد و افریکن کویین اصلی ترین رقبای این انتخاب هستند.

در افریکن کویین هپبورن در نقش رز سایر، یک خانم متشخص و میانسال انگلیسی را که در دوران جنگ دنیای اول عاشق یک سکاندار الکلی (با بازی همفری بوگارت) می گردد، بازی کرد.

این فیلم نقطه مهمی در زندگی حرفه ای هپبورن شد. از آن به بعد او بیشتر برای نقشهای زنان متشخص، مستقل، با روابط عمومی خوب شناخته می شد. نقشهای او در سنین بالاتر جدی تر از نقشهایی بودند که در جوانی بازی می کرد و او در طی این سالها غالبا نقش زنان میانسال یا مسنی را که باید با مسائل و مسایل متعددی رو برو گردد بر عهده داشت.

هپبورن تا سالهای آخر بازیگری اش به تلویزیون رو نیاورد، اما در سال 1985 با بازی در فیلم تلویزیونی عشق در میان خرابه ها ادواردی، برنده جایزه شد. لارنس الیویر بازیگر نقش مقابل او هم چنین جایزه ای را برد.

هپبورن به عنوان یک بازیگر جوان چندان محبوب استودیوها نبود. چرا که وی فقط نقشهایی را می پذیرفت که مناسب تشخیص می داد. روحیه مستقل و فردگرای او موجب شده بود بعضی تهیه کننده ها و کارگردانان او را یک کله شق صاحب نظر بدانند. هپبورن هیچ گاه مدیر برنامه نداشت، غالبا از شرکت در مراسم، تجاری استودیوها سرباز می زد و برای سالها از حضور در مصاحبه ها خودداری می کرد.

اگر زمانی که روی صحنه بود نور فلاش از میان تماشاگران زده می شد، بازیش را نیمه کار می گذاشت. متلکی نثار کسی که عکاسی نموده بود می کرد و سپس بازیش را ادامه می داد.

شیوه لباس پوشیدن او هم غریب بود، یک پیراهن ساده، یک شلوار مردانه و یک کلاه سیاه غریب، اغلب هم لباسهایش کهنه به نظر می رسید. انجمن طراحان مد امریکا در سال 1986 جایزه ای افتخاری به وی اهدا کرد. جالب آنکه هپبورن در این مورد گفت: تصورش را بکنید، یک خانم کاملا ساده بخاطر شیوه لباس پوشیدنش جایزه بگیرد.

هپبورن به تندرستی و تناسب اهمیت زیادی می داد. اغلب پیش از صبحانه تنیس بازی می کرد، شنا می کرد-حتی در زمستان-و هرزمان که می توانست دوچه و ماشین سوار می شد. او حتی یکبار در مسابقات قهرمانی گلف کنتاکی هم شرکت کرد.

رفتار او چه روی صحنه و چه بیرون از آن مبتکرانه بود، اما در عین حال می توانست حساس و همراه دیگران جلوه کند. در تابستان 1980، زمانی که دریاچه طلایی فیلمبرداری می شد، هپبورن نگران این موضوع بود که شاید فیلمبرداری باعث ناراحتی ساکنان تابستانی این تفرج گاه گردد. یک روز صبح او به کمپی در نزدیکی محل فیلمبرداری رفت: من کاترین هپبورن هستم. ما فیلمی در این نزدیکی می سازیم، امیدواریم شما را ناراحت نکنیم

اولین نقش او در مقابل اسپنسر تریسی در فیلم زن سال در 1942 بود که چهارمین نامزدی اسکار را برای وی به ارمغان آورد. در آن فلم او نقش روزنامه نگاری منطقی، با شخصیت اما سرد را بازی می کرد که با تریسی، سردبیر عامی نشریه ورزشی برخورد داشت. نوعی جرقه میان آنان زده شد که خیلی زود سایر حاضرین در صحنه آن را دریافتند این اتفاقی بود که در طی 25 سال بعد میلیونها تماشاگر سینما از آن لذت بردند.

جدا از عالم سینما آنها اگر نه همواره، اما غلب با هم بودند. هپبورن در طی فیلمبرداری ده هفته ای فیلم افریکن کویین در گنلری بلژیک هرروز برای تریسی نامه می نوشت. در طی سالها او بسیار کوشید تا برای غلبه بر الکل در کنار تریسی باشد. زمانی هم که تریسی در میانه دهه شصت با مشکل سلامتی رو برو شد هپبورن کارش را تعطیل کرد تا به او برسد.

پس از مرگ تریسی در 1967، هپبورن همچنان کار را با انرژی و علاقه دنبال کرد، گر چه کارش به خاطر مسئله ای که باعث لرزش سرش می شد با مشکل رو برو شده بود اما او بعضی از بهترین بازیهایش را در همین دورهٔ کاری ارایه داد.

یک سال پس از دریاچه طلایی، هپبورن در نقش دیگری بازی کرد که در خصوص مسائل سالخوردگی بود. در والس وست ساید او نقش پیانیست سالخورده ای را بر عهده گرفت که نیاز به آموزش نواختن پیانو در حدی داشت که حالات نواختن را به صورت واقع گرایانه انجام دهد.

کاترین هپبورن در هفتاد سالگی به راحتی می توانست بازنشسته گردد اما این گونه نخواست: کار تنها چیزی است که همه را راضی می نماید…این تصور که کار یک اجبار است، اشتباه بزرگی است.

نوشته بارت بارنز - ترجمه امیر صدری