حضور در مدرسه و کسب مهارت ؛ برترین راه پیشگیری از بیماری های فراگیر
به گزارش وبلاگ ساعت مچی، تهران (پانا) - یک کارشناس آموزش و پرورش معتقد است دولت ها و سازمان ها باید برای برداشتن موانع و عواملی که دانش آموزان را از سیستم های آموزشی خارج می نماید، به وسیله اطلاع رسانی و افزایش سطح آگاهی در خصوص حق آموزش، حمایت از اهمیت آموزش برای معیشت پایدار و توانمندسازی فردی، اجتماعی و مالی کوشش نمایند.
باقر امیری در گفت وگو با پانا درباره بازگشایی مدارس و ارائه آموزش های حضوری به دانش آموزان گفت: مدرسه محل پرورش انسان های مسئولیت پذیر، تاثیرگذار، کارآمد و موثر در آینده هر سرزمینی بوده و گلوگاه گذر به سوی توسعه و پیشرفت است که سرنوشت و آینده کشورها در آن رقم می خورد، مدرسه شور، نشاط و امید را به جامعه هدیه می دهد.
وی با بیان اینکه مدرسه مبنا و پایه اصلی اجتماعی شدن فرد برای حضور موثر و اثربخش در اجتماع است اضافه نمود: به وسیله مدرسه فرد یاد می گیرد در برخورد و ایجاد ارتباط با دیگران چه رفتاری باید از خود بروز دهد، او یاد می گیرد که باید در برابر یک سری از رویدادها و واقعیت های موجود در جامعه چگونه رفتار کند.
مدرسه برترین مکان برای فرهنگ سازی و نهادینه کردن هنجارها و ارزش های اجتماعی است
برترین و آسان ترین راه برای مواجهه با رویدادهای جامعه، مدرسه است، مدرسه یک جامعه کوچک برای ورود به اجتماعی بزرگ است
امیری بیان نمود: مدرسه برترین مکان برای فرهنگ سازی و نهادینه کردن هنجارها و ارزش های اجتماعی است هر چند لزوما کسی که مدرسه نمی رود نمی توان گفت صد در صد در برخورد با دیگران و جامعه دچار مشکل خواهد شد اما برترین و آسان ترین راه برای مواجهه با رویدادهای جامعه، مدرسه است، مدرسه یک جامعه کوچک برای ورود به اجتماعی بزرگ است.
این کارشناس آموزش و پرورش اشاره نمود: شیوع کرونا در دنیا باعث بسته شدن مدارس شد اما بعضی از کشور خیلی زود به این نتیجه رسیدند شاید مدرسه در جلوگیری از شیوع بیماری نقش داشته باشد اما از آن طرف آینده کشور و جامعه دچار مشکل خواهد شد. بنابراین تصمیم گرفتند با وجود شیوع بیماری کرونا مدارس را باز نگه دارند و از ورود نسلی ناتوان و بی سواد به جامعه جلوگیری نمایند.
وی اظهار کرد: بازگشایی مدارس و حضور دانش آموزان و معلمان در مدارس این نوید را به دانش آموزانی داد که به علت عدم دسترسی به آموزش از راه دور دوباره به کلاس های درس بازگردند و از نعمت آموزش و پرورش بهره مند شوند.
هیچ جامعه ای با تعطیل کردن مدارس و مراکر آموزشی نتوانسته است از شیوع بیماری های فراگیر جلوگیری کند بلکه موثرترین راه رعایت دستورالعمل ها و پروتکل های بهداشتی است که باعث کاهش سطح شیوع بیماری ها در جامعه می گردد
امیری با بیان اینکه آموزش و پرورش چراغ راه انسان از تاریکی به سوی روشنایی است توضیح داد: این امکان را معلمان و فرهنگیان برای دانش آموزان و افراد طالب علم و دانش فراهم می نمایند تا بتوانند آینده ای درخشان برای خود و جامعه ترسیم نمایند. هیچ جامعه ای با تعطیل کردن مدارس و مراکر آموزشی نتوانسته است از شیوع بیماری های فراگیر جلوگیری کند بلکه موثرترین راه رعایت دستورالعمل ها و پروتکل های بهداشتی است که باعث کاهش سطح شیوع بیماری ها در جامعه می گردد. بنابراین حضور در مدرسه و کسب مهارت های اجتماعی، ارتباطی و بهداشتی می تواند برترین راه برای پیشگیری از بیماری های فراگیر باشد.
مدرسه یکی از چندین راه برای جلوگیری از انتشار ویروس است اما همه آن راه ها نیست
این کارشناس آموزش و پرورش با طرح این سوال که آیا با بسته شدن مدارس کرونا از بین می رود؟ شرح داد: جواب این سوال مسلما خیر است زیرا حضور مردم در مراسم ها و جشن های عروسی، رفت و آمدهای درون و برون شهری، مهمانی های خانوادگی، استفاده از وسایل و امکانات عمومی و... خود از عوامل اصلی انتشار این ویروس در جامعه هستند. مدرسه یکی از چندین راه برای جلوگیری از انتشار ویروس است اما همه آن راه ها نیست. مدرسه اگر باز باشد جامعه هم احساس امید و نشاط نموده و برای رسیدن به آینده ای روشن و امیدبخش برنامه ریزی و کوشش می نماید.
وی با بیان اینکه مدرسه یک موجود جاندار است که به دیگر بخش های جامعه تحرک و امید به زندگی تزریق می نماید اضافه نمود: باید از بازگشایی و تداوم یادگیری دانش آموزان در مدرسه اطمینان حاصل گردد زیرا آنالیز نتایج امتحانات دانش آموزان در این دو سال نشان می دهد که آن ها از آموزش و پرورش مفید و موثر محروم بوده اند و حتی بعضی هم مهارت یادگیری و کسب آموزش موثر را از دست داده اند و قادر به نوشتن و خواندن یک متن بدون غلط نیستند.
امیری بیان نمود: در سراسر دنیا مدارس پس از چندین ماه تعطیلی به تدریج بازگشایی شدند و جریان آموزش و پرورش فرایند طبیعی خود را طی می نماید، به هیچ وجه مخالف آموزش مجازی نیستیم اما آموزش می تواند تلفیقی یا ترکیبی باشد یعنی این دو نوع آموزش سنتی و مجازی در کنار همدیگر قرار بگیرند تا بتوانند مکمل همدیگر برای فرآیند آموزش و پرورش در جامعه باشند.
وی ادامه داد: منابع مختلفی برای بازگشایی مجدد مدرسه، رسیدگی به نگرانی های کلیدی در خصوص رعایت پروتکل های بهداشتی، زمان آموزش، شرایط و فرآیندهای آموزشی و پرورشی، بعلاوه آمادگی معلمان و سیستم آموزشی و محتوای آموزش مبتنی بر کلاس درس باید از قبل آماده باشد، با تکیه بر این منابع و اطلاعات موجود، تمرکز بر روی اقداماتی که باید انجام گردد، در این صورت این امر تضمین می نماید که تداوم یادگیری در مدارس باید ادامه یابد و مهم تر اینکه بر اساس اولویت ها و احتیاجهای جامعه، آموزش و پرورش باید در حین اجرای پروتکل های بهداشتی و اقدامات فاصله گذاری اجتماعی، مناسب ترین روینمودها را برای تداوم یادگیری و رسیدن به اهداف یادگیری شناسایی کند.
این کارشناس آموزش و پرورش با اشاره به اینکه آموزش و پرورش باید چالش های ناشی از پیامدها و تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم کووید 19 بر سیستم آموزشی و انزوای طولانی مدت دانش آموزان، معلمان و... را آنالیز و برترین راه چاره برای ادامه حضور دانش آموزان در مدرسه را ارائه کند توضیح داد: تعطیلی مدرسه باعث ایجاد اختلال در رشد اجتماعی - عاطفی می گردد بعلاوه بر روابط اجتماعی دانش آموزان در مدرسه تأثیر می گذارد که احتیاجمند توجه ویژه ای از سوی مشاوران مدارس و روانشناسان است.
تعطیلی مدارس آسیب های مختلفی در پی دارد
امیری اظهار کرد: از منظر آموزشی و پرورشی، تعطیلی مدارس باعث ایجاد آسیب هایی از جمله ورود دانش آموزان به درگیری ها و مشاجره های خانوادگی، از دست دادن مهارت تعامل و یادگیری، اختلال در نحوه ارزیابی و ارائه مداخله اصلاحی، تشدید شکاف های یادگیری موجود و نابرابری ها، افسردگی و بعلاوه افزایش فشارهای روانی اجتماعی در دانش آموزان می گردد.
مدیریت انتقال بازگشت به مدرسه احتیاج به اقدامات و اصلاحات احتاقتصادی دارد
وی اضافه نمود: بنابراین مدیریت انتقال بازگشت به مدرسه احتیاج به اقدامات و اصلاحات احتاقتصادی دارد که تقویم مدرسه، اهداف یادگیری، شیوه های ارائه مطالب آموزشی و پرورشی و بعلاوه ارزیابی و ... را شامل می گردد. یکی از مسائل مهمی که باید به آن توجه جدی گردد این است که در این مدت بیماری کرونا فقط دانش آموزان نیستند که دچار آسیب های اجتماعی، جسمی، روحی و روانی شده اند بلکه معلمان و مدیران و عوامل اجرایی مدارس هم از آسیب های اجتماعی، جسمی، روحی و روانی این بیماری مصون نمانده اند. یکی دیگر از این مسائل حجم کاری معلمان در دوران آموزش مجازی بود که بدون مشخص زمان همواره آنلاین در خدمت دانش آموزان بوده اند، آموزش های ضمن خدمت مورد احتیاج معلمان است تا کسب مهارت های آموزش ترکیبی به وجود آید.
این کارشناس آموزش و پرورش ادامه داد: همه گیری کووید - 19 باعث ایجاد بحران بی سابقه ای در آموزش و تعطیلی مدارس در سراسر دنیا شد، تجربه بحران های و شوک های اقتصادی گذشته نشان می دهد که بعضی از دانش آموزان نمی توانند به مدرسه بازگردند. اگرچه هنوز تأثیر کامل بحران COVID-19 بر آموزش و پرورش را نتوانسته ایم مقدار گیری کنیم، اما به نظر می رسد میلیون ها دانش آموز در خطر عدم بازگشت به مدارس هستند و بسیاری از آن ها در نهایت ترک تحصیل می نمایند.
امیری عوامل متعددی را در این مهم دخیل دانست که این عوامل عبارتند از محدودیت های اقتصادی و فشارهای اقتصادی، مشارکت در تامین هزینه زندگی و انجام کارهای خانه، مراقبت از بچه ها، به ویژه زمانی که والدین بیمار یا فوت نموده اند، ازدواج زودهنگام و اجباری و آسیب پذیری دختران، ترس از شیوع مجدد بیماری و تامین هزینه های بیماری.
طبق تحقیقات یونسکو حدود 34 میلیون دانش آموز در معرض خطر عدم بازگشت به مدرسه قرار دارند
وی گفت: علاوه بر این، بروز شکاف های یادگیری در طول دوران تعطیلی مدارس، مؤثر نبودن یادگیری از راه دور نیز ممکن است دانش آموزان منطقه ها محروم را از آموزش دور کند یا ممکن است دانش آموزان حتی پس از بازگشایی مدارس نسبت به آموزش بی علاقه شوند. پیش بینی های یونسکو که 180 کشور و منطقه را پوشش می دهد، تخمین می زند که حدود 24 میلیون دانش آموز (از دوره پیش دبستانی تا دوره سوم) در معرض خطر عدم بازگشت به مدرسه قرار دارند.
این کارشناس آموزش و پرورش اضافه نمود: بر اساس تحقیقات یونسکو، بیشترین سهم از دانش آموزانی که در معرض خطر عدم بازگشت به مدرسه قرار دارند در جنوب و غرب آسیا (5.9 میلیون) و جنوب صحرای آفریقا (5.3 میلیون) هستند. در سطح دنیای، پسران بیشتر از دختران در معرض خطر عدم بازگشت به مدرسه هستند، اما در آموزش ابتدایی و متوسطه، دختران بیشتر در معرض خطر هستند. در جنوب و غرب آسیا، تحصیلات پیش دبستانی دختران (3.41٪) بیشتر از پسران (3.15٪) تحت تأثیر قرار می گیرند.
برای کاهش خطر عدم بازگشت دانش آموزان به مدرسه باید در سیستم آموزشی و پرورشی متناسب با شرایط و موقعیت اجتماعی تغییرات لازم اعمال گردد
امیری با بیان اینکه این بحران نشان داد بیشتر سیستم های آموزشی عمدتاً برای تضمین تداوم آموزش دانش آموزان در خارج از مدرسه آماده و سازگار نیستند اضافه نمود: برای کاهش خطر عدم بازگشت دانش آموزان به مدرسه باید در سیستم آموزشی و پرورشی متناسب با شرایط و موقعیت اجتماعی تغییرات لازم اعمال گردد و در پی آنالیز عوامل مهمی باشند که دانش آموزان را از سیستم های آموزشی خارج می نماید، برای مثال، به وسیله بازنگری در قوانین و مقررات، سیاست ها و برنامه های آموزشی، با توجه به درس های آموخته شده از بحران کرونا و با تاکید بر برنامه ملی درسی و روینمودهای نوآورانه در آموزش و یادگیری انجام گردد.
وی بعلاوه ادامه داد: از آنجایی که همه گیری کووید - 19 دنیا را از همه نظر آموزشی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی تحت تأثیر قرار داده و در بعضی از حوزه ها به بن بست رسید، آموزش نیز در امان نبود گفت: مدارس در سرتاسر دنیا به عنوان بخشی از اقدامات برای مهار شیوع ویروس به تدریج آغاز به تعطیلی کردند که حدود 90 درصد از جمعیت دانش آموزی دنیا را تحت تأثیر قرار داد و شنمایندگی سیستم های آموزشی در سراسر دنیا را آشکار کرد.
وی توضیح داد: کشورها به سرعت سعی کردند به راهکار های آموزش از راه دور روی بیاورند، اما به علت کمبود اتصال، تجهیزات و تعامل مستقیم معلم و دانش آموز، برای دولت ها به ویژه چالش برانگیز بود که اطمینان حاصل نمایند همه یادگیرندگان به تحصیل خود ادامه می دهند و از ترک تحصیل جلوگیری می نمایند. با وجود این کوشش ها، تعداد دانش آموزانی که ترک تحصیل نموده اند یا قصد انجام آن را دارند، رو به افزایش است.
از دست دادن تحصیل عواقب جدی شخصی و جمعی برای دانش آموزان و جامعه در پی دارد
این کارشناس آموزش و پرورش اشاره نمود: دانش آموزانی که در فقر و حاشیه نشینی زندگی می نمایند و کسانی که از درگیری و مهاجرت آسیب دیده اند بیشترین ضربه را می بینند. از دست دادن تحصیل عواقب جدی شخصی و جمعی برای دانش آموزان و جامعه در پی دارد. سیستم های آموزشی احتیاجمند تقویت تاب آوری و رسیدگی به محرک های محرومیت آموزشی است تا مدارس را به محیط های مجذوب کنندهی تبدیل نمایند که برای کسب مهارت های اجتماعی، ارتباطی و یادگیری مفید باشند. بعلاوه، برای برطرف موانع آموزش و پرورشی که از قبل بحران COVID-19 وجود داشت باید کوشش ها کرد تا موانع دسترسی میلیون ها کودک و نوجوان و بهره مندی از آموزش با کیفیت مهیا گردد.
امیری عنوان نمود: دولت ها و سازمان ها باید برای برداشتن موانع و عواملی که دانش آموزان را از سیستم های آموزشی خارج می نماید، به وسیله اطلاع رسانی و افزایش سطح آگاهی در خصوص حق آموزش، حمایت از اهمیت آموزش برای معیشت پایدار و توانمندسازی فردی، اجتماعی و اقتصادی کوشش نمایند. همکاری بین همه ذی نفعان باید تقویت گردد تا از تقاضای اجتماعی برای آموزش اطمینان حاصل گردد.
هر چه دانش آموزان مدت بیشتری از تحصیل باز بمانند، احتمال بازگشت آن ها به مدرسه کمتر می گردد
وی بعلاوه اضافه نمود: بحران کووید - 19 هنوز در جریان است، با ابهام آشکار در خصوص اینکه چه مدت و تا چه مقدار این بیماری همه گیر بر سیستم های آموزشی در سراسر دنیا تأثیر می گذارد بحران های قبلی نشان داد که دانش آموزان منطقه ها محروم بیشترین آسیب را دیده اند. هر چه دانش آموزان مدت بیشتری از تحصیل باز بمانند، احتمال بازگشت آن ها به مدرسه کمتر می گردد. بعضی از پارامترهای مهم، مانند نحوه تأثیرگذاری ابعاد اجتماعی و فرهنگی بر الگوهای آموزشی و پرورشی در شرایط بحران فعلی، هنوز سنجیده نشده است.
این کارشناس آموزش و پرورش در خاتمه توصیه های زیر را برای تداوم بازگشایی مدارس پیشنهاد کرد:
1- ایجاد سیستم یادگیری که فرصت های یادگیری مادام العمر را برای همه فراهم کند.
2- آنالیز و بازنگری چارچوب ها، سیاست ها و برنامه های آموزش و پرورش با توجه به درس های آموخته شده از بحران مذکور
3- تقویت تاب آوری سیستم آموزشی
4- بهبود آمادگی برنامه های درسی و معرفی روینمودهای نوآورانه در آموزش و یادگیری، مانند برنامه های یادگیری تلفیقی
5- استفاده از پتانسیل روش های جایگزین به منظور برآورده کردن احتیاجهای یادگیری متنوع و متفاوت دانش آموزان
5- تمرکز بر دانش آموزان آسیب پذیر و با احتیاجهای ویژه
6- حصول اطمینان از سلامت جسمی، روحی و روانی دانش آموزان
7- فراهم کردن محیط های مجذوب کننده و مساعد برای یادگیری
8- افزایش سطح آگاهی دانش آموزان درباره حق آموزش
9- حمایت از اهمیت آموزش برای معیشت پایدار و توانمندسازی فردی، اجتماعی و اقتصادی آنان
10- سرمایه گذاری در آموزش و پرورش به عنوان راهکاری برای بهبود و توسعه رشد اقتصادی و اجتماعی
11- نظارت و مدیریت یادگیری به منظور پیگیری و حمایت بهتر از آموزش دانش آموزان
12- آموزش معلمان و کارکنان مدرسه
13- استفاده از روش های خلاقانه و نوآور برای ارائه آموزش
14- فراهم کردن امکانات بهداشتی و مشاوره ای برای دانش آموزان
15- توجه جدی به احتیاجهای معلمان و عوامل اجرایی مدرسه
16- رعایت بهداشت فردی و پروتکل های بهداشتی
17- ارائه اینترنت رایگان به فرهنگیان
18- واگذاری سرویس ایاب و ذهاب دانش آموزان به شهرداری ها
منبع: خبرگزاری پانا