چرا شرکت های فناوری دست از برنامه تشخیص چهره کشیده اند؟ - وبلاگ ساعت مچی

به گزارش وبلاگ ساعت مچی، امروزه نرم افزارهای تشخیص چهره کاربردهای گوناگونی دارند، اما اصلی ترین مصرف آن برای اهداف امنیتی و مراجع قضایی به شمار می رود.

به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانش بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری وبلاگ ساعت مچی، شرکت IBM به تازگی عطای برنامه تشخیص چهره خود را به لقایش بخشید. کمی بعد شرکت های مایکروسافت و آمازون فعالیت های خود را در این حوزه محدود کردند. کمی قبل تر نیز، فیس بوک مبلغ 550 میلیون دلار جریمه به دلیل مصارف خود از فناوری های مربوط به تشخیص چهره پرداخت کرد. موضوع از چه قرار است و علت این میزان دافعه در فناوری تشخیص چهره چیست؟

امروزه نرم افزارهای تشخیص چهره کاربردهای گوناگونی دارند، اما اصلی ترین مصرف آن برای اهداف امنیتی و مراجع قضایی به شمار می رود. برای مثال فرودگاه ها از نرم افزار تشخیص چهره برای یافتن چهره افراد مظنون و همین طور قیاس تصاویر مدارک با چهره مسافران برای احراز هویت استفاده می نمایند. طرز کار برنامه های تشخیص چهره مبتنی بر راهکارها و فناوری های اسکن چهره است که شامل تصویربرداری حرارتی، اندازه گیری ویژگی های مهم چهره و تجزیه وتحلیل بافت سطح پوست می گردد.

به طورمعمول برنامه های تشخیص چهره محدودیت هایی دارند. برای مثال ثبت تصاویر با رزولوشن ضعیف و حضور در محیط های کم نور، استفاده شخص از مواردی همچون عینک، کلاه، شال گردن و یا مدل مختلف مو، آرایش غلیظ، اصلاح ناگهانی ریش و غیره باعث ایجاد مشکل در فاز شناسایی برنامه های تشخیص چهره می گردد. فناوری های تشخیص چهره در ضمنً ممکن است برای اهداف نادرست نیز به کار فرایند. به عنوان مثال، داده های تشخیص چهره که با تصاویر افراد در شبکه های اجتماعی انطباق دارند شاید باعث شوند تا سارقان هویت، اطلاعات لازم را برای سرقت هویت افراد به دست آورند.

بااین حال نگرانی های اصلی این برنامه ها در ارتباط با بحث حریم شخصی و امنیت و خصوصاً تبعیض نژادی است که به نظر می رسد باعث ایجاد محدودیت هایی برای سیستم های تشخیص چهره گردد. برای مثال، جمع آوری داده های تشخیص چهره بدون اطلاع شخص در بعضی اماکن برخلاف قوانین حریم شخصی لحاظ شده است. بنابراین شرکت هایی همچون IBM، آمازون و مایکروسافت از روی منطق، نسبت به پتانسیل تبعیض و سوءاستفاده احتمالی این فناوری در اجرای قانون واکنش نشان داده اند.

اهمیت فناوری تشخیص چهره و تصویر

سه مشکل اصلی پیش روی این شرکت ها عبارت اند از تبعیض، فقدان مقررات سراسری و کثرت قوانین محلی. در ادامه به این سه چالش اصلی خواهیم پرداخت:

تبعیض

آیا این نرم افزار مغرضانه است؟ تقریباً بی تردید همین طور است، اما نه به آن صورت که تبعیض را در فضای سیاسی و اجتماعی تعبیر می کنیم. تبعیض در فناوری تشخیص چهره مربوط به دقت در تشخیص چهره اقلیت های قومی، نژادی و غیره است.

وقتی چهره فردی اسکن می گردد، آن چهره ضرورتاً به یک پروفایل متصل نمی گردد. به عبارت دیگر درصورتی که تصویری از چهره فرد در پایگاه داده های برنامه وجود نداشته باشد، اسکن کردن چهره او تقریباً بی مورد است. درواقع بدون تطبیق چهره، هویت کسی که چهره اش اسکن شده است، همچنان ناشناس باقی می ماند. به همین علت است که شرکت ها باید رو به کلان داده ها بیاورند و اطلاعات افراد مختلف را در حجم وسیعی ذخیره نمایند. به دلیل حجم و شکل این داده ها محتمل است یک کامپیوتر برای پردازش تشخیص چهره زمان زیادی را بطلبد که برای اهداف امنیتی و قضایی قابل قبول نیست. به همین دلیل، شرکت های بزرگ به یک زیرساخت بزرگ برای این برنامه ها احتیاج دارند.

بدین منظور داده های زیادی که باید ذخیره شوند به هوش مصنوعی ارائه می شوند و در اینجاست که بحث مربوط به تبعیض پیش می آید. در بسیاری از موارد، داده های به کاررفته برای آموزش نرم افزار هوش مصنوعی از چهره های افراد صرفاً سفیدپوست تشکیل شده است. علت این امر این است که هوش مصنوعی در مواردی بهتر عمل می نماید که داده های بیشتری داشته باشد و بیشتر داده های بانک های اطلاعاتی حاوی اطلاعات سفیدپوست هاست. آنگاه نتیجه تأسف بار این می گردد که تشخیص چهره اقلیت ها (از هر رنگ و نژادی) سخت تر و کم دقت تر از یک فرد سفیدپوست خواهد شد.

چنانچه در بالا گفتیم هوش مصنوعی احتیاج به مجموعه داده های بسیار بزرگ و باکیفیت بالا دارد. اگر تصاویر کافی از آمریکایی های هیسپانیک، لاتین و یا افراد آفریقایی تبار یا آسیایی ها وجود نداشته باشد، در این صورت این نرم افزار به سختی می تواند چهره را تشخیص دهد. بنابراین شخصی که تصویرش در دوربینی ضبط شده است و ازنظر نژادی جزء اقلیت ها طبقه بندی می گردد، احتمال اینکه به طور نادرستی شناسایی گردد زیاد است.

اگر سازمان های و نهادهای مجری قانون برای شناسایی افراد برای ردیابی، بیش ازحد به فناوری های تشخیص چهره وابسته باشند، احتمال بروز خطا و سوءاستفاده ناخواسته از آزادی های مدنی شخصی افزایش می یابد. خبر خوب این است که در اغلب موارد می توان تبعیض ها را برطرف کرد. فراموش نکنیم ما تازه در آغاز عصر کلان داده ها هستیم، اما این موضوع زمان می برد و در شرایط فعلی ضروری است انسان نیز همچنان در حلقه تصمیم گیری گنجانده گردد.

فقدان مقررات سراسری

چالش دیگر نبودن قوانین یکپارچه بین المللی است. در حال حاضر، هیچ مقررات موردتوافقی، دست کم در سطح کشوری، در خصوص تشخیص هویت تصویب نشده است. علت اصلی که شرکت مایکروسافت و آمازون تعامل خود را برای اجرای قانون و ارائه نرم افزار به دولت آمریکا قطع کردند نیز همین بود. ارائه دهندگان این نرم افزارها خواهان مقررات سراسری به گونه ای هستند تا بتوانند از آیین نامه های آن پیروی نمایند و بنابراین هیچ گونه مسئولیتی در قبال نتایج نرم افزار خود نداشته باشند.

هرچند برنامه های شرکت های بزرگ بیشتراً توسط نهادهای دولتی مورد استفاده قرار می گرفته اما تا به این جا درست هنگامی که چیزی به اشتباه پیش می رفته، تقاضای خسارت و دادخواست برای جریمه معمولاً متوجه شرکت های توسعه دهنده نرم افزار می شده است. ولی اگر تولیدنمایندگان برنامه های تشخیص چهره بتوانند این نرم افزار را تحت قوانین تعیینی توسعه دهند، آنگاه می توانند اثبات نمایند کاری که انجام می دهند مطابق آن چیزی است که نهاد قانون گذار به آنها اجازه داده است. به نظر می رسد که خواسته آنها منطقی است.

مقررات محلی بسیار زیاد

درحالی که قوانین سراسری وجود ندارد، بخش دیگر چالشی که ارائه دهندگان نرم افزار با آن دست وپنجه نرم می نمایند تعدد مقررات در سطح محلی و ایالتی است. ازآنجایی که هیچ قانون سراسری تصویب نشده است، بعضی ایالت ها و شهرداری ها تصمیم به وضع مقررات خود نموده اند.

در پفراینده فیس بوک که 550 میلیون دلار بابت آن جریمه شد(سعی نکنید آن را به ریال تبدیل کنید!)، موضوع بر سر نقض قانون حفظ حریم خصوصی اطلاعات بیومتریک ایالت ایلینوی بود. زیرا در این ایالت کاملاً به صورت مستقل، قانونی علیه برنامه های تشخیص چهره وضع شد؛ قانونی که مانع از ذخیره سازی داده های بیومتریک توسط شرکت ها بدون رضایت کاربر می شد. طبعاً کسب اجازه از تک تک شهفرایندان برای گردآوری پایگاه داده غیرممکن است و به جز زمانی که ارائه دهنده نرم افزار تشخیص چهره قصد داشته باشد تحت قوانین دولت کار کند، باید به قانون محلی آن ایالت پایبند باشد. همچنین، بسیاری دیگر از ایالت های این کشور ازجمله کالیفرنیا، نیوهمپشایر و اورگان قوانین مختلفی دارند. شهرداری هایی نظیر سامرویل، سیاتل، و دیترویت، میشیگان نیز نسخه های کمابیش متفاوت از آیین نامه را مورداستفاده قرار می دهند.

اکنون شرکت های فناوری ارائه دهنده این نرم افزار از آژانس های نظارتی و نهادهای قانون گذاری تقاضای یاری نموده اند تا با تصویب قوانین راهگشا، امکان عرضه نرم افزارها را به روش هایی که برای جامعه خوب است و از اقلیت ها به طور برابر محافظت می نماید فراهم نمایند.

درعین حال نباید شرایط به گونه ای باشد که فناوری تشخیص چهره به خاطر قوانین دست و پاگیر یک کشور محدود گردد و صدالبته شرکت ها نیز باید تا جای ممکن، سریعاً به این موضوع رسیدگی نمایند تا پس از تعیین شدن مقررات و برطرف تبعیض، جامعه از پتانسیل های قابل توجه این فناوری بهره ببرد.

4112/